به گزارش روابط عمومی «شرکت خدمات عمومی فولاد ایران»، نیکل، پتاس، اورانیوم و آلومینیوم از اولین محصولاتی خواهند بود که با آغاز جنگ تجاری دونالد ترامپ دچار مشکلات اساسی خواهند شد.
رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، روز شنبه دستور اعمال تعرفههای گسترده بر کالاهای وارداتی از مکزیک، کانادا و چین را صادر کرد. او این اقدام را برای جلوگیری از ورود فنتانیل – و در مورد کانادا و مکزیک، مهاجران غیرقانونی – به ایالات متحده ضروری دانست. این تصمیم جنگ تجاری تازهای را کلید زده که میتواند رشد اقتصاد جهانی را کاهش داده و تورم را دوباره افزایش دهد.
مکزیک و کانادا، دو شریک تجاری بزرگ آمریکا، بلافاصله اعلام کردند که تعرفههای تلافیجویانهای اعمال خواهند کرد، در حالی که چین اعلام کرد که این اقدام ترامپ را در سازمان تجارت جهانی به چالش کشیده و «اقدامات متقابل» انجام خواهد داد.
در سه فرمان اجرایی، ترامپ تعرفهای ۲۵ درصدی بر واردات مکزیکی و بیشتر کالاهای کانادایی و ۱۰ درصدی بر کالاهای چینی اعمال کرد که از روز سهشنبه اجرایی میشود.
او وعده داد که این تعرفهها را تا زمانی که بحران ملی فنتانیل [پیشدارو و آرامبخش پیش از بیهوشی در اتاق عمل] و مهاجرت غیرقانونی به ایالات متحده پایان نیابد، حفظ خواهد کرد. کاخ سفید هیچ معیاری برای مشخص کردن پایان این بحران ارائه نکرد.
در واکنش به نگرانیهای مطرحشده از سوی پالایشگاههای نفت و ایالتهای غرب میانه، ترامپ تعرفه انرژی وارداتی از کانادا را به ۱۰ درصد محدود کرد، در حالی که واردات انرژی از مکزیک مشمول تعرفه ۲۵ درصدی خواهد شد.
واکنشهای جهانی
جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، اعلام کرد که کشورش تعرفههای ۲۵ درصدی بر ۱۵۵ میلیارد دلار از کالاهای آمریکایی از جمله آبجو، شراب، چوب و لوازم خانگی اعمال خواهد کرد. این تعرفهها در دو مرحله اجرایی میشوند: ۳۰ میلیارد دلار از روز سهشنبه و ۱۲۵ میلیارد دلار دیگر پس از ۲۱ روز.
ترودو هشدار داد که تعرفههای ترامپ هزینههای مواد غذایی و بنزین را برای شهروندان آمریکایی افزایش داده، کارخانههای خودروسازی را تعطیل کرده و عرضه محصولاتی مانند نیکل، پتاس، اورانیوم، فولاد و آلومینیوم را محدود خواهد کرد. او از شهروندان کانادایی خواست که از سفر به آمریکا خودداری کرده و محصولات آمریکایی را تحریم کنند.
کلودیا شینبائوم، رئیسجمهور مکزیک، در پیامی در شبکه اجتماعی X اعلام کرد که به وزیر اقتصاد خود دستور داده است که تعرفههای تلافیجویانه اعمال کند، اما جزئیاتی ارائه نداد. مکزیک و کانادا اعلام کردند که برای مقابله با تعرفههای ترامپ با یکدیگر همکاری خواهند کرد.
وزارت بازرگانی چین نیز در بیانیهای بدون اشاره به اقدامات خاص، درهای مذاکره با واشنگتن را باز گذاشت و تأکید کرد که آمریکا باید بهطور “عینی و منطقی” با مشکلات فنتانیل و دیگر مسائل خود برخورد کند.
تأثیر اقتصادی و واکنشها در آمریکا
طبق گزارش کاخ سفید، این تعرفهها تا زمان برطرف شدن بحران پابرجا خواهند ماند، اما هیچ معیار مشخصی برای اینکه چه اقدامات مشخصی از سوی این کشورها مورد نیاز است، ارائه نشد.
در سال ۲۰۲۳، واردات نفت خام از کانادا نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار و معادل یکچهارم کل واردات آمریکا از این کشور بود.
این تعرفهها بهویژه برای خودروسازان آسیبزا خواهند بود، زیرا زنجیره تأمین منطقهای پیچیدهای که قطعات خودرو را چندین بار بین مرزهای آمریکا، کانادا و مکزیک جابهجا میکند، دچار اختلال خواهد شد.
اعلام این تعرفهها، تحقق تهدیدهای مکرر ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی ۲۰۲۴ و پس از بهدست گرفتن مجدد ریاستجمهوری است، با وجود هشدارهای اقتصاددانان برجسته مبنی بر اینکه چنین جنگ تجاری جدیدی میتواند رشد اقتصادی آمریکا و جهان را تضعیف کرده و هزینهها را برای مصرفکنندگان و شرکتها افزایش دهد.
در حالی که جمهوریخواهان از این اقدام استقبال کردند، گروههای صنعتی و دموکراتها هشدار دادند که این تصمیم باعث افزایش قیمتها خواهد شد. جیک کولین، رئیس شورای تجارت خارجی آمریکا، گفت که این اقدام ترامپ میتواند هزینه “همه چیز، از آووکادو گرفته تا خودرو” را افزایش دهد و خواستار راهحلی سریع بین سه کشور برای جلوگیری از تشدید بحران شد.
در کانادا، مقامات استانی و مدیران تجاری با خشم واکنش نشان داده و خواستار اعمال تعرفههای سنگین بر واردات از آمریکا شدند. حدود ۹۰ دقیقه پس از اعلام تعرفههای ترامپ، سرود ملی آمریکا در پایتخت کانادا، اتاوا، در جریان مسابقه هاکی میان سناتورهای اتاوا و مینهسوتا وایلد هو شد. تیم سناتورها بازی را با نتیجه ۶-۰ برد.
پیامدهای حقوقی و سیاسی
ترامپ دستور داد که تعرفههای جدید از ساعت ۱۲:۰۱ بامداد روز سهشنبه (۰۵:۰۱ به وقت گرینویچ) اجرایی شود. با این حال، وارداتی که قبل از این زمان بارگیری شده یا در مسیر ورود به آمریکا باشد، از این تعرفهها معاف خواهد بود.
او با استناد به “قانون اختیارات اقتصادی بینالمللی در شرایط اضطراری” و “قانون شرایط اضطراری ملی”، وضعیت اضطراری اعلام کرد تا از اختیارات گسترده برای اعمال این تعرفهها استفاده کند. کارشناسان حقوقی اعلام کردند که ترامپ بار دیگر در حال آزمایش محدودیتهای قوانین آمریکا است و این تعرفهها ممکن است با چالشهای قانونی روبرو شوند.
نمایندگان دموکرات، سوزان دلبنه و دان بایر، این اقدام را “سوءاستفاده آشکار از قدرت اجرایی” خواندند. مقامات کاخ سفید اعلام کردند که هیچ استثنایی برای این تعرفهها در نظر گرفته نشده است و در صورت اقدام تلافیجویانه کانادا، مکزیک یا چین، ترامپ احتمالاً تعرفههای بیشتری اعمال خواهد کرد.
تیم هوستون، نخستوزیر نوا اسکوشیا، اعلام کرد که تمامی مشروبات الکلی وارداتی از آمریکا از قفسههای فروشگاههای این استان حذف خواهند شد. همچنین، مقامات کاخ سفید گفتند که کانادا دیگر از معافیت “حداقل ارزش” برای واردات کمارزش (زیر ۸۰۰ دلار) به آمریکا برخوردار نخواهد بود. آنها ادعا کردند که کانادا و مکزیک به مسیرهای انتقال فنتانیل و مواد اولیه آن از طریق بستههای کوچک تبدیل شدهاند که معمولاً مورد بازرسی گمرکی قرار نمیگیرند.
تعرفههای وعده دادهشده ترامپ
ترامپ روز جمعه بهطور گسترده در مورد این تعرفهها صحبت کرد و اذعان داشت که ممکن است باعث اختلال و سختیهایی برای آمریکاییها شود. او همچنین از برنامه خود برای اعمال تعرفههای جدید بر فولاد، آلومینیوم، تراشههای نیمهرسانا و داروها خبر داد.
این تصمیم که توسط استیون میلر، معاون ارشد ستاد کارکنان ترامپ و هوارد لاتنیک، نامزد او برای وزارت بازرگانی، رهبری شده است، کمتر از دو هفته پس از آغاز دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ، نشانهای از تغییرات گسترده در نحوه تعامل آمریکا با همسایگان و جهان است.
مدل اقتصادی گرگ داکو، اقتصاددان ارشد EY، نشان میدهد که این سیاست تعرفهای میتواند رشد اقتصادی آمریکا را ۱.۵ درصد کاهش داده، مکزیک و کانادا را وارد رکود کرده و “رکود تورمی” را در آمریکا ایجاد کند.
روز جمعه، پس از اعلام این سیاستها، ارزش پزوی مکزیک و دلار کانادا کاهش یافت، شاخصهای سهام آمریکا افت کردند و نرخ بهره اوراق قرضه خزانهداری افزایش یافت.