به گزارش روابط عمومی «شرکت خدمات عمومی فولاد ایران»، روند به سمت کاهش کربن در صنعت فولاد در سراسر جهان در حال افزایش است و اروپا در خط مقدم این تلاش‌ها قرار دارد. طبق اطلاعاتی که فست مارکتس در تاریخ ۹ آوریل ۲۰۲۵ منتشر کرد، کمیسیون اروپا هدف جدیدی را برای تبدیل شدن به یک تولیدکننده خالص صفر کربن تا سال ۲۰۵۰ پیشنهاد داده است. صنعت فولاد مسئول حدود ۵ درصد از انتشار CO۲ در اتحادیه اروپا و ۷ رصد در سطح جهانی است.
در کنار چالش‌هایی که این موضوع ایجاد کرده، فرصت‌هایی نیز برای تولیدکنندگان فولاد به وجود آمده است تا برای فولاد با ردپای کربن کمتر حقایق بیشتری دریافت کنند. با این حال، پذیرش حقایق فولاد سبز در بخش‌های فولاد تخت و طویل در اروپا متفاوت بوده است.
فولادسازی سنتی در اروپا
حدود ۵۵ درصد از فولاد تولید شده در اروپا از طریق روش کوره بلند / کوره اکسیژن پایه (BF-BOF) تولید می‌شود. انتشار کربن از این روش تولید به حدود ۲.۰-۲.۲ تن CO۲ (انتشار مستقیم و غیرمستقیم) به ازای هر تن فولاد می‌رسد. تقریباً ۴۵ درصد از فولاد تولید شده در اروپا از طریق روش کوره قوس الکتریکی (EAF) تولید می‌شود، اما این سهم انتظار می‌رود به حدود ۵۷ درصد افزایش یابد.
در اروپا، ۷۹ درصد از محصولات فولادی طویل کربنی از طریق روش EAF تولید می‌شوند، در حالی که ۹۶ درصد از محصولات تخت با استفاده از روش BF-BOF تولید می‌شوند. اهداف بلندپروازانه اتحادیه اروپا و هزینه‌های رو به افزایش کربن تحت سیستم تجارت انتشار (ETS) به این معنی است که تولیدکنندگان فولاد اروپایی در حال سرمایه‌گذاری در کاهش کربن هستند.
تولیدکنندگان بزرگ برندهای فولاد خود را با ردپای کربن کمتر ارائه می‌دهند، اما هنوز استاندارد مشترکی برای فولاد سبز در صنعت وجود ندارد. اکثر تولیدکنندگان فولاد تخت از رویکرد مشابهی استفاده می‌کنند و قصد دارند ظرفیت BF-BOF را با EAFها و ماژول‌های آهن‌سازی با کاهش مستقیم هیدروژنی جایگزین کنند.
بازار در حال تحول فولاد تخت سبز
تقاضا برای فولادهای کم‌انتشار به آرامی در حال رشد است، به دلیل حقایق بالای این مواد و عدم وجود مقرراتی که خریداران را به سبز شدن تشویق کند. فست مارکتس فولاد تخت سبز اروپایی را به عنوان فولادی که با انتشار CO۲ حداکثر ۰.۸ تن به ازای هر تن فولاد تولید می‌شود. تعریف می‌کند. در ژوئن ۲۰۲۳، فست مارکتس ارزیابی اولیه خود از فولاد تخت سبز را راه‌اندازی کرد.
آخرین ارزیابی هفتگی فست مارکتس از فولاد سبز، با توجه به شاخص HRC، در تاریخ ۳ آوریل ۲۰۲۵، بین ۱۵۰-۲۰۰ یورو (۱۶۶-۲۲۱ دلار) به ازای هر تن بود. تولیدکنندگان فولاد اروپایی قیمت‌های پیشنهادی خود برای فولاد تخت سبز را در محدوده ۲۰۰-۳۰۰ یورو به ازای هر تن حفظ کرده‌اند.
با این حال، با وجود تقاضای کند، فضای محدودی برای تخفیف‌ها وجود دارد به دلیل هزینه‌های بالای تولید فولاد سبز. یک منبع از کارخانه گفت: برای تولید فولاد سبز، ما باید انرژی سبز خریداری کنیم و هزینه‌های مربوط به اعلامیه‌های زیست‌محیطی را پرداخت کنیم. چه دلیلی برای فروش [فولاد سبز] زیر هزینه وجود دارد؟
تعادل بین فولاد سنتی و راه‌حل‌های کربن کاهش‌یافته
در عین حال، اکثریت تولید فولاد تخت در اروپا هنوز با استفاده از روش‌های سنتی BF-BOF انجام می‌شود. کارخانه‌های بزرگ اروپایی همچنین راه‌حل‌های کاهش انتشار کربن برای محصولات فولاد تخت تولید شده از طریق روش BF-BOF با حقایق قابل هضم‌تر ارائه می‌دهند.
در ژانویه ۲۰۲۴، فست مارکتس ارزیابی‌ای برای حقایق کاهش انتشار کربن برای فولاد تخت تولید شده در کوره‌های بلند اروپایی راه‌اندازی کرد. آخرین ارزیابی فست مارکتس از حقایق کاهش انتشار کربن فولاد تخت، در تاریخ ۳ آوریل ۲۰۲۵، بین ۴۰-۶۰ یورو به ازای هر تن بود که همچنین در هفته گذشته ثابت مانده است. برای فولاد تولید شده در کوره‌های بلند با انتشار کربن ۱.۴-۱.۸ تن CO۲ به ازای هر تن فولاد، حقایق پیشنهادی در آوریل بین ۶۰-۷۰ یورو به ازای هر تن گزارش شده است که فضای محدودی برای تخفیف‌ها وجود دارد.
مشتریان فولاد طویل با چالش پذیرش حقایق سبز مواجه‌اند
در بخش فولاد طویل، که عمدتاً از روش EAF برای تولید استفاده می‌کند، پذیرش حقایق اضافی از سوی مشتریان به مراتب دشوارتر بود، زیرا این روش تولید به طور سنتی به عنوان روش زیست‌محیطی‌تری در نظر گرفته می‌شود. فولاد تولید شده در EAFها با استفاده از ضایعات، معمولاً حداکثر ۰.۸ تن کربن به ازای هر تن فولاد تولید می‌کند.
یک تولیدکننده از جنوب اروپا به فست مارکتس گفت: بودن به عنوان یک تولیدکننده EAF هم مزیت و هم معایب خود را دارد. از یک سو، ما قبلاً سبز هستیم، اما از سوی دیگر، مشتریان نمی‌بینند که چرا باید حقایق بیشتری برای چیزی که قبلاً بدون آن خریداری می‌کردند، پرداخت کنند.
به همین دلیل، تقاضا برای فولاد سبز طویل در این منطقه محدود باقی مانده و عمدتاً در شمال اروپا متمرکز است، جایی که فرهنگ توجه به محیط زیست در سطح بالایی قرار دارد. یک تولیدکننده با کارخانه‌هایی در سراسر اروپا گفت: اگر شما فولاد سبز طویل را در اسکاندیناوی بفروشید، این بیشتر به فرهنگ آن‌ها مربوط می‌شود. جنوب اروپا متفاوت است و بیشتر مشتریان آماده پرداخت برای کاهش انتشار کربن نیستند.
فشار دولت‌ها تقاضا برای فولاد سبز را افزایش می‌دهد
فشار از سوی دولت‌ها نیز یکی دیگر از دلایل تقاضای بهتر برای فولاد سبز در شمال اروپا بود. یک خریدار در آلمان گفت: تقاضا برای فولاد سبز باید از طریق تأمین عمومی تحریک شود، همان‌طور که در کشورهای شمالی انجام می‌شود. در غیر این صورت، سخت است که خریداران را به پرداخت قیمت بالاتر ترغیب کنیم.
یک منبع کارخانه در اروپا گفت: در اسکاندیناوی، پروژه‌های عمومی زیادی وجود دارد که نیاز به تأمین فولاد سبز دارند. در واقع، یک بازار برای فولاد سبز وجود دارد. بنابراین توزیع‌کنندگان و شرکت‌های تجاری در آنجا بیشتر تمایل به خرید فولاد سبز دارند، زیرا می‌دانند که می‌توانند هزینه‌های فولاد سبز را به مصرف‌کننده نهایی منتقل کنند.
برای پیگیری توسعه و قیمت‌های این بازار نوظهور، فست مارکتس دو ارزیابی هفتگی جدید برای قیمت‌های فولاد طویل سبز، داخلی و تحویل در شمال اروپا راه‌اندازی کرده است. ارزیابی اولیه هفتگی فست مارکتس برای فولاد سبز، با توجه به فولاد تقویت‌کننده (ریبار)، داخلی و تحویل در شمال اروپا، در تاریخ ۹ آوریل ۲۰۲۵، بین ۲۰-۳۰ یورو به ازای هر تن بود.
و اولین ارزیابی قیمت پایه فولاد سبز، ریبار، داخلی و تحویل در شمال اروپا، به طور ضمنی، بین ۶۶۰-۷۱۰ یورو به ازای هر تن در همان تاریخ بود. این قیمت با افزودن ارزش هفتگی برای حقایق فولاد سبز به قیمت هفتگی فولاد تقویت‌کننده (ریبار) محاسبه شده است.
معیارهای سخت‌گیرانه‌تر برای فولاد سبز
در عین حال، معیارهای تولید فولاد سبز در EAFها سخت‌تر شده است. طبق گفته منابع بازار، حداکثر سطح انتشار CO۲ برای کارخانه‌های EAF به ۰.۵ تن CO۲ به ازای هر تن فولاد کاهش یافته است، اما این موضوع فراتر از توانایی بسیاری از تولیدکنندگان است.
یک تولیدکننده از جنوب اروپا گفت: در لهستان، انتشارها حدود ۰.۷۵-۰.۸ تن CO۲ به ازای هر تن فولاد است زیرا برق آن‌ها با استفاده از زغال سنگ تولید می‌شود. یکی از اصلی‌ترین راه‌ها برای کاهش انتشار برای تولیدکنندگان مبتنی بر EAF استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی، یا انرژی پاک از نیروگاه‌های هسته‌ای یا هیدروژن است.
در طول بحث‌ها با تولیدکنندگان در سراسر اروپا، فست مارکتس متوجه شد که با کمک انرژی پاک، کارخانه‌های EAF می‌توانند انتشار را به ۰.۲-۰.۴ تن CO۲ به ازای هر تن فولاد کاهش دهند. آن‌ها می‌توانند برای این کاهش، حقایق ۲۰-۵۰ یورو به ازای هر تن درخواست کنند، در حالی که برخی از کارخانه‌ها اصلاً حقایق فولاد سبز را دریافت نمی‌کنند.
با این حال، اگر حقایق فولاد سبز پرداخت شود، معمولاً در انتهای پایین‌تر محدوده پیشنهادی قرار دارد و طبق گفته برخی تولیدکنندگان، این حقایق هزینه‌های سرمایه‌گذاری و تولید این مواد را جبران نمی‌کند. یک منبع از گروهی که واحدهای تولیدی در سراسر اروپا دارد، گفت: مشتریان آماده پرداخت برای کاهش انتشار نیستند در حالی که سرمایه‌گذاری‌ها بسیار زیاد است. بنابراین این موضوع مهم است، اما اولویت نیست. تقاضا بعداً خواهد آمد، اما در حال حاضر بازار آماده نیست.
به همین دلیل، منابع بازار گفتند که سرمایه‌گذاری در کاهش انتشار توسط تولیدکنندگان فولاد طویل با سرعت بسیار کمتری نسبت به بخش فولاد تخت انجام خواهد شد.
روند به سمت فولاد سبز در اروپا به وضوح در حال شکل‌گیری است، اما چالش‌های زیادی در این مسیر وجود دارد. در حالی که تقاضا برای فولاد سبز در بخش‌های مختلف متفاوت است، فشارهای دولتی و تغییرات فرهنگی در مناطق مختلف اروپا می‌تواند به تسریع این روند کمک کند. با توجه به سرمایه‌گذاری‌های لازم و هزینه‌های بالای تولید، تولیدکنندگان باید استراتژی‌های مناسبی را برای جذب مشتریان و ایجاد تقاضا برای فولاد سبز اتخاذ کنند.
در این راستا، ایجاد استانداردهای مشترک و شفافیت در بازار می‌تواند به تسهیل پذیرش فولاد سبز کمک کند و در نهایت به تحقق اهداف کاهش کربن در صنعت فولاد اروپا منجر شود.